พันธุ์มันเทศ สุโขทัย 1
ประวัติ
มันเทศพันธุ์สุโขทัย 1 หรือ มันเทศสายพันธุ์ สท.03 มันเทศพันธุ์สุโขทัย 1 เป็นลูกผสมระหว่างสายพันธุ์ พจ. 226-31 (เนื้อสีเหลือง) กับสายพันธุ์ T10 1 (เนื้อสีส้ม) ที่ปรับปรุงพันธุโดยนำพันธุ์มันเทศที่มีลักษณะดีต่างๆ ทั้งในและต่างประเทศมาผสมข้ามพันธุ์ นำเมล็ดลูกผสมมาเพาะเป็นต้นและทำการ ขยายจำนวน นำยอดไปปลูกและคัดเลือกสายพันธุ์ตามเกณฑ์ที่กำหนด คัดเลือกและเปรียบเทียบสายพันธุ์ในปี พ.ศ. 2554-2555 ในปี พ.ศ. 2557 ปลูกทดสอบที่ศูนย์วิจัยพืชสวนสุโขทัย ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรที่สูงเพชรบูรณ์ ที่มีสภาพภูมิประเทศและสภาพภูมิอากาศที่แตกต่างกัน คัดเลือกได้สายพันธุ์ดีเด่น ในปี พ.ศ. 2558 นำสายพันธุ์ดีเด่นไปทดสอบในไร่เกษตรกรที่จังหวัดสุโขทัย พิจิตร และเพชรบูรณ์โดยทดสอบกับพันธุ์ท้องถิ่นของเกษตรกร ประเมินคุณภาพในการบริโภค การยอมรับของผู้บริโภคและเกษตรกร และในปี พ.ศ. 2562 ได้สายพันธุ์ดีนำเสนอรับรองพันธุ์จากกรมวิชาการเกษตร
ลักษณะประจำพันธุ์
เถามีลักษณะยาว 170 เซนติเมตร มีเส้นผ่านศูนย์กลางของลำต้น 0.92 เซนติมตร ปล้องมีความยาว 4.1 เซนติเมตร เถามีสีเขียว ปริมาณขนอ่อนที่ยอดมีปานกลาง ใบมีรูปทรงแบบรูปสามเหลี่ยม ขนาดกว้าง 12.3 เซนติเมตร ยาว 1.1 เซนติเมตร เส้นใบมีสีเขียว ใบแก่มีสีเขียว (YG 147 A และใบอ่อนมีสีเขียวและมีสีม่วงที่ขอบใบ (YG 144 A) ก้านใบยาว 12.6 เซนติเมตร สีก้านใบเขียวและมีสีม่วงใกล้ใบ หัวมีรูปทรงแบบทรงกระบอกยาว (long-oblong มีขนาดกว้าง 7.1 เซนติเมตร ยาว 20 เซนติเมตร มีสีขาวครีม (Y 11 D) และสีของเนื้อเมื่อสุกเหลืองเข้ม (Y 11 B) การออกดอกปานกลาง ดอกมีรูปร่างแบบรูปแตร ขอบดอกสีม่วงอ่อน กลางดอกสีม่วงเข้ม ดอกมีขนาดของ กว้าง 3.5 เซนติเมตร x ยาว 4.0 เซนติเมตร และกลีบเลี้ยงมีรูปแบบรูปไข่กลับ สีเขียวปนม่วง เมล็ดมีจำนวนเมล็ดต่อดอก 1-3 เมล็ดมีสีน้ำตาล ผลผลิต 3,884 กิโลกรัมต่อไร่ มีอายุเก็บเกี่ยว 110 – 120 วัน มีแอนโทไซยานิน (anthocyanin) < 0.10 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ปริมาณเถ้า (ash) 0.84 กรัมต่อ 100 กรัม เบต้า-แคโรทีน (beta-carotene) <200 ไมโครกรัมต่อ 100 g แคลอรี (calories) 136 กิโลแคลอรีต่อ 100 กรัม แคลอรีจากไขมัน (calories from fat) 1.80 กิโลแคลอรีต่อ 100 กรัม คาร์โบไฮเดรต (carbohydrate) 32.8 กิโลแคลอรีต่อ 100 กรัม ไขมัน (fat) 0.20 กิโลแคลอรี ต่อ 100 กรัม ความชื้น (moisture ) 65.34 กรัมต่อ 100 กรัม โปรตีน (protein ; % N x 6.25 0.82 กรัมต่อ 100 กรัม น้ำตาล (sugar) 3.06 กรัมต่อ 100 กรัม เส้นใยอาหาร (dietary fber) 2.16 กรัมต่อ 100 กรัม แคลเซียม (calcium; Ca) 13.16 มิลลิกรัม ต่อ 100 กรัม เหล็ก (iron; Fe) 0.49 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม และซเดียม (sodium; Na) 7.07 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัม
ลักษณะเด่น
1. ให้ผลผลิตสูงเฉลี่ย 3,884 กิโลกรัมต่อไร่ มากกว่าพันธุ์ท้องถิ่น ร้อยละ 79.5 (จากการทดสอบพันธุ์ 3 สถานที่ ปี 2557)
2. สีเนื้อเมื่อสุกสีเหลืองเข้ม เหนียวนุ่ม ละเอียด รสชาติหวานน้อย ผู้บริโภคและเกษตรกรยอมรับสูงถึง 7 คะแนนจาก 10 คะแนน
3. มีคุณค่าทางโภชนาการให้พลังงานสูง โดยมีปริมาณคาร์โบไฮเดรต 33 กรัม และแคลอรี 136 กิโลแคลอรีต่อมันเทศ 100 กรัม สูงกว่าพันธุ์ท้องถิ่นที่มีคาร์โบไฮเดรต 25 กรัม และแคลอรี 106 กิโลแคลอรีต่อมันเทศ 100 กรัม
พื้นที่แนะนำ
มันเทศสายพันธุ์ที่คัดเลือกได้ สามารถปลูกได้ดีในดินร่วนทราย ทั้งในสภาพบนที่ราบสูงและที่ราบโดยเฉพาะในเขตภาคเหนือตอนล่างและภาคอื่นๆ ที่มีสภาพภูมิอากาศใกล้เคียงกัน
ข้อควรระวังหรือข้อจำกัด
1. หลีกเลี่ยงการปลูกมันเทศในแหล่งที่มีการระบาดของด้วงงวงมันเทศ และการปลูกซ้ำที่เดิม
2. การปลูกมันเทศในช่วงฤดูแล้งไม่ควรให้ดินในแปลงปลูกมีลักษณะแตกระแหง มีช่องว่างของดินเพราะทำให้แมลงศัตรูมันเทศเข้าทำลาย ดังนั้นควรให้น้ำมันเทศในฤดูแล้ง และยังสามารถเพิ่มผลผลิตให้สูงขึ้นได้อีกด้วย
วันที่รับรอง : 1 มีนาคม 2562 ประเภทพันธุ์แนะนำ
หน่วยงานที่รับผิดชอบ : ศูนย์วิจัยพืชสวนสุโขทัย สถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร
* * * * *
ข้อมูลจาก : เอกสารเผยแพร่ พันธุ์รับรอง พันธุ์แนะนำ ปี 2561-2565
โดย : กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
Was this helpful?
1 / 0